Η Ιερά Εικόνα της «Παναγίας Καμαριανής» βρέθηκε με θαυματουργικό τρόπο κατά τον 19ο αιώνα στην πόλη της Αλικαρνασσού της Μικράς Ασίας. Εκεί ζούσε μία ευσεβής Χριστιανή, την οποία επισκέφτηκε σε όνειρο η Παναγία, με μορφή μαυροφορεμένης επιβλητικής γυναίκας, λέγοντάς της να εγκαταλείψει το σπίτι της γιατί αποτελούσε κτήμα δικό της. Το όνειρο επαναλήφθηκε τέσσερις φορές.
Την τέταρτη φορά η Θεομήτορ της αποκάλυψε, ότι μέσα στο σπίτι ήταν θαμμένη η Εικόνα της και υπέδειξε το μέρος, όπου έπρεπε να σκάψουν για να τη βρουν. Η γυναίκα αναζήτησε την Εικόνα και την βρήκε κάτω από μία καμάρα, γι’ αυτό και της έδωσαν την επωνυμία «Καμαριανή». Την εύρεση της Εικόνος ακολούθησαν πολλά θαύματα και οι κάτοικοι της Αλικαρνασσού αποφάσισαν και οικοδόμησαν Ναό προς τιμήν της Υπεραγίας Θεοτόκου, όπου και κατέθεσαν την Εικόνα. Γύρω από τον ναό υπήρχε περιστύλιο με πολλές καμάρες γεγονός που σύμφωνα με άλλη εκδοχή έδωσε την επωνυμία στην Ιερά Εικόνα. Ο Ναός σώζεται μέχρι σήμερα σε κατάσταση εγκατάλειψης.
Η θαυματουργός Εικόνα παρέμεινε στο Ναό της στην Αλικαρνασσό της Μ. Ασίας μέχρι το 1922. Δίπλα στο Ναό βρισκόταν η κατοικία της Μαριγίτσας Τακόρη, η οποία είχε και την επιμέλειά του. Η ευσεβής εκείνη γυναίκα φεύγοντας από την Αλικαρνασσό μέσα στον πανικό της Μικρασιατικής καταστροφής πήρε και την Εικόνα μαζί της ως Ιερό Κειμήλιο στην Κάλυμνο όπου και εγκαταστάθηκε. Μετά τον θάνατο της οι συγγενείς της μεταφέρονται στην Αθήνα μαζί με την Εικόνα.
Οι κάτοικοι της Αλικαρνασσού που εγκαταστάθηκαν στην Κρήτη και ίδρυσαν το προάστιο της Νέας Αλικαρνασσού στο Ηράκλειο αναζήτησαν την Εικόνα χωρίς όμως αποτέλεσμα. Η Παναγία επεφύλαξε την ευλογία να φανερώσει εκ νέου την θαυματουργό Εικόνα της στον Αρχιμ. Τιμόθεο Καλαμπερίδη προηγούμενο της Ιστορικής Μονής Αγκαράθου, ο οποίος ταξίδευσε στην Αθήνα με την επιτροπή των Αλικαρνασσέων όπου οι συγγενείς της κ. Μαριγίτσας τους παρέδωσαν την Εικόνα την οποία μετέφεραν στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Ν. Αλικαρνασσού.
Πόθος των κατοίκων της Νέας Αλικαρνασσού ήταν να οικοδομηθεί Ναός της Υπεραγίας Θεοτόκου, ο οποίος θεμελιώθηκε το έτος 1986, αποπερατώθηκε και εγκαινιάστηκε στις 29 Ιουνίου 2003.
Η Εικόνα ανήκει στον εικονογραφικό τύπο της Βρεφοκρατούσας Θεοτόκου. Είναι φορητή-σκαφωτή Εικόνα, ανυπόγραφη και προέρχεται πιθανότατα από Μοσχοβίτη Αγιογράφο. Χρονολογικά τοποθετείται ανάμεσα στα μέσα του 14ου αιώνα έως και τον 16ο αιώνα.
Κατά την παράδοση η Εορτή της Συνάξεως της Ιεράς Εικόνος τελείται την Τετάρτη της Μεσοπεντηκοστής, πιθανόν ημέρα της ευρέσεώς της.
Τελειώνουμε με την παράκληση η Υπεραγία Θεοτόκος η «Καμαριανή» να σκέπει και να προστατεύει πάντοτε όσους με κατάνυξη και ευλάβεια καταφεύγουν στην Ιερά Εικόνα της.
Η βυζαντινή ορθόδοξη εκκλησία της Μικρασιάτισσας Παναγίας. Το νησάκι της Καμαριανής έγινε γνωστό στους Τούρκους για τις ευχές που κάνουν οι επισκέπτες δένοντας κομμάτια από υφάσματα στις ελιές…
Η ελληνορθόδοξη εκκλησία και το μοναστήρι της Μικρασιάτισας Παναγίας στο νησάκι Καμαριανή απέναντι από τη Σύμη είναι έτοιμη να καταρρεύσει εξαιτίας της εγκατάλειψης.Το μικρό βυζαντινό μοναστήρι βρίσκεται πάνω στο νησί Kameriye Adasi (ή Camellia Island σύμφωνα με τους ιστιοπλόους), το οποίο έγινε γνωστό στους Τούρκους για τις ευχές που πραγματοποιούν εκεί οι επισκέπτες δένοντας κομμάτια ύφασμα πάνω στις ελιές……
Το τουρκικό υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού έδωσε τις απαραίτητες άδειες συντήρησης για την αποκατάσταση του μικρού ερειπωμένου μοναστηριού κοντά στη Μαρμαρίδα το 2013. Όπως επισημαίνει το εξειδικεμένο σε αρχαιολογικά θέματα Archaeology News Network, το προτεινόμενο έργο αποκατάστασης δεν έχει ακόμα ξεκινήσει και υπάρχε ορατός κίνδυνος για ανεπανόρθωτη καταστροφή του ναού
Για την εκκλησία υπάρχει έντονο ενδιαφέρον από έλληνες πιστούς, ορισμένοι από τους οποίους θέλουν να εκτελέσουν γαμήλιες τελετές. Βρίσκεται στην Μούγλα της Μικράς Ασίας (Muğla, Μοβολλά) στη νοτιοδυτική Τουρκία και εκεί υπήρχε η αρχαία ελληνική πόλη της Καρίας.
Ο Sener Oztekin που διοργανώνει τακτικές εκδρομές με σκάφος σε κοντινά νησιά και κολπίσκους, δήλωσε ότι το νησί έχει μεγάλη επισκεψιμότητα το καλοκαίρι, καθώς πολλοί Τουρκοι θεωρούν ότι εάν κάνουν εκεί μια ευχή και δέσουν ένα πανί σε μια ελιά τότε θα πραγματοποιηθεί….
Τα περισσότερα δέντρα του νησιού έχουν μετατραπεί σε “δέντρα ευχών” και καλύπτονται με κομμάτια υφασμάτων. Κατά τη διάρκεια της σεζόν, περίπου 1.000 επισκέπτες έρχονται εδώ κάθε μέρα. Πριν από χρόνια, κάποιος έδεσε ένα πανί σε μία αιώνια ελιά και όλοι συνέχισαν να το κάνουν, με τις ελπίδες ότι οι επιθυμίες τους θα γίνουν πραγματικότητα.
“Η εκκλησία έχει λεηλατηθεί. Ντρέπομαι να τη δείξω στους επισκέπτες. Οι αρχές πρέπει να βρουν μια λύση σε αυτή την κατάσταση “, λέει ο ξεναγός ο Oztekin.
Ο Mehmet Baysal, πρόεδρος του Εμπορικού Επιμελητηρίου της Μαρμαρίδας δήλωσε ότι υπήρχαν επαρκείς πόροι κατά την έγκριση του σχεδίου το 2013, αλλά δεν είχαν την αρμοδιότητα να τους χρησιμοποιήσουν, δεδομένου ότι τα κεφάλαια ανήκαν στην ένωση Δήμων.
Η ονομασία Καμαριανή προέρχεται από το εικόνισμα της Παναγίας που βρέθηκε θαμμένο μέσα σ’ ένα σπίτι της περιοχής Μποσμπουρούμ (Σιβρισάρι) σχεδόν απέναντι από τη Σύμη. Καμαριανή λέγεται είτε γιατί το εικόνισμα βρέθηκε ανάμεσα σε καμάρες ή γιατί ο ναός της είχε καμάρες.
Σύμφωνα με τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, το εμπορικό κέντρο Μαρμαρίδας (MTO) ξεκίνησε το έργο το 2010 με τελικό σκοπό να γίνει επισκέψιμη η εκκλησία για θρησκευτικό τουρισμό ακόμα και για τέλεση γάμων μετά την αποκατάστασή της. Το έργο του νησιού Kameriye έχει εγκριθεί από το Συμβούλιο Διατήρησης Πολιτιστικής Κληρονομιάς των Μούγλων.
Tην Παναγία την Καμαριανή προσκυνούν με ευλάβεια οι χριστιανοί. Μάλιστα οι Μικρασιάτες της Αλικαρνασσού οικοδόμησαν ναό προς τιμήν της Θεοτόκου Καμαριανής. Την σέβονται και πολλοί μουσουλμάνοι και την προσκυνούν όπως και τον Ταξιάρχη Πανορμίτη Μιχαήλ της Σύμης….
Το νησάκι της Καμαριανής πήρε το όνομά του από το εικόνισμα της Παναγίας της Καμαριανής που προς τιμήν οι κάτοικοι της Αλικαρνασσού έχτισαν ναό. Αμέσως μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, ο ναός εγκαταλείφθηκε, αργότερα λεηλατήθηκε και μαζί του χάθηκαν ιερά κειμήλια. Η εικόνα σώθηκε και μετά από περιπέτειες βρέθηκε στην Κάλυμνο, μετά στην Αθήνα και από εκεί στον ναό της Παναγίας Καμαριανής που θεμελιώθηκε από πρόσφυγες στη Νέα Αλικαρνασσό στο Ηράκλειο της Κρήτης.